Theo các chuyên gia kinh nghiệm về ô tô, hầu hết tài xế còn "non tay" khá lúng túng khi kiểm tra và bảo dưỡng xe ô tô tại nhà, họ thường có tâm lý đợi kiểm tra một thể vào kỳ bảo dưỡng. Tuy nhiên, mức thời gian kiểm tra định kỳ được nhà sản xuất đưa ra chỉ mang tính chất chung chung, trong khi quá trình vận hành xe còn rất nhiều yếu tố tác động dẫn đến trục trặc, hỏng hóc. Do vậy, để đảm bảo lái xe an toàn, các chủ xe cần lưu ý tự kiểm tra các chi tiết trên xe ô tô như sau:
1. Lọc gió
Bộ lọc gió là bộ phận rất quan trọng trên xe ô tô, có chức năng lọc bụi, bẩn khi luồng không khí đi vào bên trong động cơ. Theo khuyến cáo của nhà sản xuất, bộ phận này nên được kiểm tra, vệ sinh sau mỗi 5.000 km và thay mới sau khi xe đã lăn bánh 20.000 km.
Tuy nhiên, thời điểm thay thế bộ lọc động cơ còn phụ thuộc vào tình trạng hoạt động của phương tiện và bộ lọc. Nếu xế yêu của bạn thường xuyên vận hành trong môi trường nhiều khói bụi và thời tiết nóng ẩm thì bộ phận này cần được thay mới nhanh hơn, đặc biệt là khi bụi đóng thành mảng, bộ lọc rách, nát…
2. Đèn báo động cơ
Khi đèn báo động cơ phát sáng không đồng nghĩa với việc chủ xe phải thay thế toàn bộ động cơ. Thay vào đó, bộ phận này có nhiệm vụ cảnh báo ít nhất một dấu hiệu bất thường của chiếc xe. Trường hợp đèn báo sáng ngay cả khi xe đang di chuyển (còn được gọi là "lỗi cá vàng"), tốt nhất người lái nên đưa xe đi kiểm tra càng sớm càng tốt.
3. Má phanh
Má phanh ô tô tham gia vào quá trình giảm tốc độ, đảm bảo sự an toàn cho người và phương tiện khi tham gia giao thông. Do đó, bộ phận này cần thường xuyên được kiểm tra nhằm phát hiện tình trạng bào mòn và thay thế khi cần thiết.
Để biết được tình trạng của má phanh, chủ xe có thể cho xe khởi động và lắng nghe xem có tiếng ồn hay âm thanh bất thường nào phát ra hay không. Trong quá trình vận hành xe phải đạp phanh, nếu những tiếng kêu ken két xuất hiện thì chắc chắn má phanh của xe đã bị mòn và cần nhanh chóng được thay thế. Ngoài ra, nếu tài xế cảm thấy thường xuyên phải đạp sâu chân phanh mới giảm tốc độ cũng là dấu hiệu cảnh báo bạn nên thay má phanh mới.
4. Nước làm mát
Ngoại trừ cách làm mát bằng không khí, hầu hết các loại động cơ, từ chạy xăng cho đến diesel đều phải dùng đến nước làm mát, đặc biệt là khi vận hành xe trong thời tiết nắng nóng.
Theo các kỹ sư nhiều năm kinh nghiệm chăm sóc và bảo dưỡng xe ô tô, dung dịch làm mát nên được thay sau 160.000km đầu tiên và mỗi 50.000 km tiếp theo. Lưu ý: Dung dịch này cần được thay theo một lịch trình xác định để tránh làm thay đổi thành phần hóa học trong dung dịch và tạo axit. Khi chăm sóc xe tại nhà, chủ xe tuyệt đối không dùng nước sinh hoạt thay thế bởi trong dung dịch làm mát chuyên dụng có chứa chất phụ gia chống lại hiện tượng đông đặc, tăng nhiệt độ sôi và chống hiện tượng ăn mòn.
5. Lưới tản nhiệt
Về cơ bản, nhiệm vụ chính của lưới tản nhiệt trên ô tô là trao đổi nhiệt. Bộ phận này giúp lưu thông chất làm mát, hạ nhiệt cho khối động cơ trong quá trình vận hành xe. Do vậy, đây là bộ phận cần được vệ sinh sạch sẽ nhằm gia tăng khả năng làm mát động cơ.
6. Dầu động cơ
Dầu động cơ đóng vai trò như một chất bôi trơn (giảm mài mòn, giảm ma sát) cho các bộ phận chuyển động bên trong, làm mát, chống ăn mòn, làm kín buồng đốt và làm sạch động cơ.
Thay dầu nhớt định kỳ là một trong những yêu cầu bắt buộc của quá trình chăm sóc và bảo dưỡng ô tô. Ở Việt Nam, nhiều hãng xe bình dân khuyến cáo, các chủ xe nên thay dầu động cơ ở 1.000 km đầu tiên và mỗi 5.000km tiếp theo. Tuy nhiên, việc lên lịch thay dung dịch này ngắn hay dài cũng phụ thuộc vào từng dòng xe khác nhau và tình trạng thường xuyên sử dụng.
7. Lốp xe
Lốp là bộ phận đỡ toàn bộ trọng lượng của chiếc xe và là nơi tiếp xúc trực tiếp với mặt đường, do vậy, đây là một trong những bộ phận quan trọng nhất trên chiếc xe ô tô. Mỗi hãng xe thường đưa ra mốc thời gian thay lốp khác nhau, tuy nhiên, một tài xế mới cần biết rằng, tình trạng ăn mòn và lão hóa lốp xe chịu ảnh thưởng rất lớn từ chất lượng đường và thói quen lái xe của tài xế. Do vậy, trước khi vận hành xe, tài xế nên kiểm tra tình trạng lốp và thay mới khi các rãnh đã quá mòn hoặc xuất hiện những khe nứt lớn.
Ngoài ra, áp suất lốp cũng cần được kiểm tra thường xuyên. Việc đánh giá này cần dùng đến đồng hồ đo áp suất để nắm được chính xác các thông số. Thời gian kiểm tra lốp tốt nhất là vào buổi sáng trước khi xe vận hành. Ngược lại, buổi trưa, sau khi xe chạy quãng đường dài đều là những thời điểm không nên kiểm tra vì lốp hấp thụ nhiệt.
Xem thêm: Những bộ phận của xế hộp cần được quan tâm đặc biệt trước mùa mưa bão